آب‌های منطقه‌ای لیبی زیر چکمه‌ی اروپا

فرمانده ارتش لیبی در طرابلس به نیروهای تحت امر خود دستور داده هر شناوری را که وارد آب‌های منطقه‌ای لیبی شود، هدف قرار دهند. دستور«خلیفه حفتر» برای هدف قرار دادن شناورهای خارجی در آب‌های منطقه‌ای لیبی پس از آن صادر شد که «ایوب قاسم» سخنگوی نیروی دریایی لیبی وابسته به دولت وفاق ملی روز چهارشنبه یازدهم مرداد ماه از ورود یک کشتی ایتالیایی به نام «کوماندانتی بروزینی» به پایگاه دریایی طرابلس خبر داد.

در این قضیه نوعی اختلاف‌نظر و دوگانگی متأثر از بحران سیاسی و هرج و مرج حاکم بر لیبی دیده می‌شود به طوری که پارلمان ایتالیا به درخواست «فایز السراج» رئیس شورای ریاست جمهوری لیبی، اعزام کشتی‌های جنگی به آب‌های منطقه‌ای لیبی را برای مقابله با مهاجرت غیرقانونی تصویب نمود اما مجلس لیبی مصوبه مجلس ایتالیا را رد کرد و آن را نقض حاکمیت ملی لیبی دانست. 

پیش از این، خلیفه حفتر فرمانده ارتش ملی لیبی هم دستور مقابله با هر کشتی جنگی را که وارد آب‌های منطقه ای لیبی شود، صادر کرده بود.

در این اوضاع و احوال که لیبی از فقدان یک دولت واحد و یکپارچه رنج می‌برد، «فایز السراج» گوشه‌ای از کشور را گرفته و «خلیفه حفتر» هم گوشه‌ای دیگر و طبیعی است که دو پادشاه در اقلیمی نگنجد. خلیفه حفتر  فرمانده نیروهای موسوم به "ارتش ملی لیبی" از پذیرش دولت وفاق ملی لیبی به سرکردگی السراج امتناع می‌ورزد و متعاقب آن نیروهای وفادار به خلیفه حفتر، نظارت منطقه‌ای گسترده از مرز مصر در شرق تا مرکز لیبی را بر عهده دارند. 

در این آشفته بازار، ایتالیا برای توجیه ورود کشتی‌های خود به آب‌های منطقه‌ای لیبی به دنبال بهانه‌آوری و دلیل‌تراشی است. در این باره رم  بحث مهاجرت را پیش می‌کشد و مدعی است به منظور مقابله با موج فزاینده آوارگان به ایتالیا کشتی‌های خود را به آب‌های لیبی اعزام کرده است. بر اساس آماری که سازمان ملی مهاجرت منتشر کرده از مجموع 100 هزار آواره‌ای که از ماه ژانویه با عبور از مدیترانه وارد اروپا شدند، بیش از 90 هزار نفر وارد ایتالیا شده اند.

از این‌رو در حالی ضرورت مقابله با مهاجران غیرقانونی  برجسته می‌شود که استقرار ناوهای جنگی ایتالیا در لیبی «مداخله نظامی» است. مسئله‌ای که مورد تایید شماری از احزاب جناح مخالف دولت ایتالیا هم قرار گرفته است.

شکی نیست که ایتالیا از این‌که در سال‌های اخیر و پس از سقوط قذافی مجبور به ترک جایگاه برتر خود در لیبی شده بسیار ناخرسند و عصبی است لذا در تلاش است به هر طریق ممکن برای خود در  لیبی سهمی بگیرد.

البته شایان توجه است در حالی کشورهای اروپایی به ویژه ایتالیا «قاچاقچیان انسان» را مقصر مرگ مهاجران در آب‌های مدیترانه می‌دانند که برخی گروه‌های حقوق بشری انگشت اتهام را به سوی دولت‌های اروپایی و سیاست اتحادیه اروپا در زمینه مهاجرت نشانه گرفته‌اند. «ماتیو رینزی» نخست وزیر ایتالیا چندی پیش گفته بود که کشورش احتمال انجام عملیات‌هایی علیه قاچاقچیان را حتی در خاک لیبی نیز بررسی می‌کند. رینزی این قاچاقچیان را مسئول افزایش تعداد مهاجران غیرقانونی در اروپا و ایتالیا عنوان کرده بود.

بدین ترتیب نخست وزیر ایتالیا در شرایطی این سخنان را مطرح می‌کند که به اعتراف «زید رعد الحسین» کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل ، سیاست‌های اتحادیه اروپا در زمینه مهاجرت، دریای مدیترانه را به «قبرستان باز» مهاجران تبدیل کرده است. در این باره کمیساریای عالی پناهندگان هم با انتقاد از سیاست‌های کشورهای اروپایی در قبال مهاجرت تاکید کرده اتحادیه اروپا ترجیح می‌دهد مهاجران را بیرون از مرزهای خود ببیند و آنگونه که باید، به حق پناهندگی احترام نمی‌گذارد.

در این راستا برخی محافل رسانه‌ای غرب دامن زدن به «مهاجر هراسی» را در دستور کار خود قرار داده‌اند. این محافل با برقرای رابطه‌ای معنادار میان مهاجرت و تروریسم سعی می‌کنند مردم اروپا را نگران و دچار واهمه گردانند. پیش فرض آنها این است که برخی از مهاجرین می‌توانند تروریست باشند و یا به تروریست‌ها بپیوندند اما این اطلاعات و دامن زدن به آن کاملاً بی‌اساس بوده و فریب‌کاری است تنها کافی است بدانیم تروریست‌هایی که در کشورهای اروپایی دست به حملات تروریستی زده‌اند، از شهروندان این کشورها بوده‌اند. بنابراین پدیده مهاجرت به اروپا، نگرانی مردم را برانگیخته، زیرا که با مسئله تروریسم پیوند زده و با بحران اقتصادی در اروپا درآمیخته شده است.

.........................................................

مصطفی عبدلی