انرژی حاصل از شکافت یک گرم اورانیوم با سوخت ۳ تن ذغال برابری می کند

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، آقای دکتر محمد قنادی معاون برنامه ریزی رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: آن طور که باید و شاید فناوری هسته‌ای و به طور خاص انرژی هسته‌ای توجیه نشده است و در قاب سیاسی قرار گرفته است و متاسفانه مسائل سیاسی روی مسائل فنی به اصطلاح چادر انداخته و نتیجه، این موضوعات از ذهن ما مغفول مانده است.

وی ادامه داد: یکی از مسائل مهمی که تمام دانشمندان و سیاستمداران بر آن توافق دارند این است که در تمدن انسان، اکتشافات زیادی صورت گرفته، اما هیچ کدام به اندازه انرژی هسته‌ای تمدن بشر را تحت تاثیر قرار نداده است. این واقعیتی است که وجود دارد و هیچ کشف علمی به طور عمیق مثل انرژی هسته‌ای و یا فناوری هسته‌ای نسبت به کشفیات دیگر تاثیرگذار نبوده است.

وی افزود: اورانیوم فلزی است که در طبیعت وجود دارد مردم بدانند که اهمیت موضوع از کجاست تا برسیم به نیروگاه‌ها و موارد استفاده از آنها. این فلز همانند بقیه فلزات مثل مس، مثل آهن در طبیعت وجود دارد و در جا‌های مختلف دنیا پخش شده است. اما مقادیر آن در این مناطق مختلف فرق می‌کند؛ در آب دریا به اندازه سه قسمت در یک میلیارد قسمت و در سنگ‌های گرانیکی سه یا چهار قسمت در یک میلیون قسمت وجود دارد، ولی در بعضی از معادن به وفور پیدا می‌شود.

دکتر قنادی گفت: کشور‌های مختلفی هستند که درای معادن اورانیوم هستند، اما مسئله اینجاست که کل فناوری هسته ای، چه آنچه در کشاورزی، چه صنعت و چه نیروگاه برای تولید برق استفاده می‌شود و یا هر چیز دیگری؛ به یک عامل بستگی دارد که نباید آن را فراموش کنیم و آن عامل عبارت است از مرحله شکاف در اورانیوم. بدین معنی که اگر اورانیوم نبود هیچ وقت نه نیروگاهی به وجود می‌آمد نه راکتور تحقیقاتی و نه می‌شد از آن در صنایع، کشاورزی و پزشکی هسته‌ای بهره برد.

وی افزود: بنابراین شکافت اورانیوم بسیار حائز اهمیت است که به وسیله ایزوتوپ اورانیوم ۲۳۵ در داخل راکتور رخ می‌دهد. از شکافت یک گرم اورانیوم در هر روز یک مگاوات انرژی تولید می‌شود که با ۳ تن ذغال و یا ۶۰۰ گالن نفت برابری خواهد کرد. همین سوختن ذغال، باعث تولید یک و چهار دهم تن دی اکسید کربن در روز می‌شود. در صورتی که در نیروگاه‌های هسته‌ای و مراحل شکافت هیچگونه تولید کربنی نداریم و جزو انرژی‌های پاک محسوب می‌شود. در هر لود (بارگذاری) یک نیروگاه هسته‌ای هزار مگاوات، ۲۷ تن اورانیوم مصرف می‌شود یعنی هر سال یا یکسال و نیم ۲۷ تن اورانیوم مصرف می‌شود.

خانم دکتر برزویی رئیس پژوهشکده کشاورزی انرژی اتمی در کرج نیز در خصوص دستاورد‌های هسته‌ای در حوزه کشاورزی در سال ۱۴۰۰ گفت: یکی از مهمترین دستاورد‌هایی که در سال ۱۴۰۰ به دست آمد و در روز فناوری هسته‌ای رونمایی شد، کنترل آفت‌ها بود. در کشور ما آفت و بیماری‌های گیاهی و علف‌های هرز همیشه به عنوان یک رقیب سرسخت در عرصه کشاورزی و محصولات تولیدی وجود داشته و بر اساس آمارنامه وزارت جهادکشاورزی در سال ۹۸، سالانه حدود ۱۲ میلیون هکتار مبارزه شیمیایی داریم و تنها حدود دو و نیم میلیون هکتار عملیات مبارزه غیرشیمیایی در کشور صورت می‌گیرد.

رئیس پژوهشکده کشاورزی انرژی اتمی در کرج گفت: این آمارنامه وزارت جهادکشاورزی در سال ۹۸ است بنابراین تکیه بر آفت کش‌ها در کنترل آفات گیاهی یک روش پایدار و قابل اعتمادی نیست. علاوه بر آن، مصرف مقدار زیاد سموم و مواد شیمیایی در حوزه کشاورزی، سلامت جامعه را تهدید می‌کند و این امر درواقع، یکی از رسالت‌های سازمان انرژی اتمی و پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای را نشان می‌دهد که باید در بخش کنترل آفات فناوری هسته ای، وارد عمل شود و روش نوین و راهکاری ایمن را در بخش تولید و نگهداری موادغذایی به عنوان مسیر راهگشا و امیدبخش جهت رفع اینگونه مشکلات داشته باشد.

خانم دکتر برزویی در خصوص اقدامات سازمان انرژی اتمی و پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای در حوزه مقاوم سازی بذر‌ها گفت: ما در زمینه اصلاح گیاهان در دو حوزه کار می‌کنیم؛ که شامل بحث به نژادی گیاهان زراعی و بحث‌های موتاسیون و اصلاحی از طریق پرتو‌های گاما می‌شوند. این فرآیند اصلاحی بین دوازده تا چهارده سال زمان می‌برد تا بتوانیم رقم جدیدی را که در برابر تنش‌های مختلف زیستی و غیرزیستی مقاوم باشد، معرفی کنیم. در این حوزه دستاورد‌های خوبی به دست آمده است؛ در حوزه گیاهان صنعتی مثل گیاه پنبه، ارقام پرتو و تابان، در حوزه دانه‌های روغنی برای کلزا رقم روشن و برای برنج رقم کیان معرفی شده که معرفی همه این ارقام با همکاری وزارت جهادکشاورزی صورت گرفته است.

وی در خصوص همکاری با وزارت جهاد کشاورزی برای صنعتی شدن این محصولات و رسیدن به دست مصرف کنندگان توضیح داد: برای مثال رقم برنج کیان که سال گذشته معرفی شد نتیجه همکاری با موسسه تحقیقات برنج کشور بود و این بذر به دست کشاورز رسید به گونه‌ای که حتی تقاضا برای این رقم خیلی زیاد بود.

وی گفت: یکی از حوزه‌هایی که سازمان در آن طی یکی دو سال گذشته، سرمایه گذاری خوبی داشته بحث بذر‌های هیبرید است. در حال حاضر، ۹۸ درصد بذر‌های سبزی و صیفی کشورمان وارداتی است که علاوه بر وابستگی و خروج ارز که حدود ۲۰۰ میلیون دلار گزارش شده است، بذر وارداتی برای شرایط آب و هوایی ایران هم اصلاح نشده است. آن چیزی که برای بذر‌های هیبریدی، فناوری تولید لاین‌های مادری بذر‌ها است که معمولا شرکت‌های بزرگ خارجی تولیدکننده، بذر این تکنولوژی را در اختیار کشور‌ها قرار نمی‌دهند. راه میانبری که برای رسیدن به این لاین‌های مادری است از طریق گیاهان دابل هاپلویید با استفاده از فناوری هسته‌ای است که محققان سازمان توانسته اند با هدف تامین بذر هیبرید مورد نیاز، پروتکل تولید گیاهان دابل هاپلویید و تولید لاین‌های مادری را به دست بیاورند.

رئیس پژوهشکده کشاورزی انرژی اتمی در کرج در خصوص رونمایی از فناوری پلاسمای سرد ارقام مقاوم پسته گفت: بحث پلاسمای سرد، در خصوص مبارزه با سم قارچی آفلاتوکسین است. پسته محصول صادراتی است که از نظر استراتژیک جایگاه خاصی دارد، اما آلودگی میوه پسته به سم آفلاتوکسین باعث می‌شود صادرات این محصول با محدودیت روبرو شود. این یک دانش فنی بود که با همکاری پژوهشکده پلاسما صورت گرفت؛ به این ترتیب که ما تیمار‌های مختلف پلاسمای سرد را که به عنوان یک فناوری غیرحرارتی شناخته می‌شود و می‌تواند که علاوه بر ستبرسازی قارچ ها، توکسین‌های موادغذایی را از بین ببرد و کیفیت موادغذایی را در این حال حفظ می‌کند؛ بنابراین نکته حائز اهمیت درباره این دانش فنی اینجاست که با چه ترکیبی از گاز‌های آرگان و با چه مدت زمانی پسته را در معرض این فناوری قرار دهیم تا بتواند این سم قارچی را از بین ببرد و کیفیت محصول در عین حال حفظ شود. این یکی از دستاورد‌هایی بود که به عنوان دستاورد فناوری هسته‌ای امروز رونمایی شد و ساخت دستگاه هم از طریق یکی دیگر از پژوهشکده‌ها که مسئول ساخت دستگاه پلاسماست صورت گرفته است.

آقای دکتر قنادی معاون برنامه ریزی رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: در حال حاضر حدود ۴۴۰ راکتور قدرت در نیروگاه هسته‌ای فعالیت می‌کند که حدود ۱۰ تا ۱۱ درصد برق تولیدی دنیاست. نیروگاه هزار مگاواتی بوشهر حدود یک تا یک و دو دهم درصد برق ما را تامین می‌کند و این خیلی مهم است که بدانید سندی که امروز رونمایی شد بسیار حائز اهمیت است. با درایت و رهنمود‌های آقای مهندس اسلامی ریاست سازمان، توانستیم یک سند جامعی را نه تنها برای نیروگاه‌ها بلکه برای صنعت هسته‌ای برای افق ۱۴۲۰ تهیه کنیم. این سند به نحوی است که تا سال ۱۴۲۰، ده هزار مگاوات برق هسته‌ای باید تولید شود.

دکتر قنادی با عنوان اینکه این ده هزار مگاوات می‌تواند حدود ۱۰ درصد از برق کل کشور را تامین کند، ادامه داد: اهمیت این مسئله در این است که به هر حال تاکنون مقادیر مختلفی اعم از شش هزار، هشت هزار و چهارهزار را برای تولید برق هسته‌ای داشتیم، اما این سند طوری است که دیگر کسی نمی‌تواند آن را تغییر دهد. این سند یک نقشه راهی است که مصوب شورای عالی فناوری نیز هست.

معاون برنامه ریزی رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: البته این بدین معنی نیست که ۱۰ هزار مگاوات را خودمان به تنهایی بسازیم، بلکه باید حمایت مالی شود و کشور‌های خارجی هم کمک کنند. اما یک نیروگاه کوچک با قدرت تقریبی ۳۶۰ مگاوات بومی و صد در صد داخلی خواهد بود.

آقای محمد قنادی با اشاره به تفاوت نیروگاه هسته‌ای با نیروگاه‌های معمولی گفت: میلیون‌ها تن سوخت باید برای نیروگاه‌های فسیلی یا ذغالی تامین شود که به لحاظ هزینه‌ای مشکل ایجاد می‌کند در صورتی که در نیروگاه‌های هسته‌ای یک بار سوخت می‌گذارید و درش را می‌بندید و جالب است که یک سال و یک سال و نیم کاری با آن ندارید. در حقیقت کارش را انجام می‌دهد و فقط یک اپراتور نگاه می‌کند که اتفاقی نیفتد و هیچ نیازی به بررسی‌های مختلف وجود ندارد.
آقای محمد قنادی افزود: از نظر تولید دی اکسید کربن هر نیروگاه هزارمگاواتی ذغالی هفت میلیون تن آلودگی تولید می‌کند، در صورتی که تا سال ۲۰۵۰ همه کشور‌ها باید بدون دی اکسید کربن باشند و همه کشور‌ها به نیروگاه هسته‌ای روی آورند.

وی با اشاره به انگلیس، فرانسه، چین، کره جنوبی، ژاپن و فنلاند که به دلایل اقتصادی به سمت نیروگاه‌های هسته‌ای روی آورده اند، اضافه کرد: سوخت نیروگاه هسته‌ای قابل مقایسه با مازوت، ذغال و چیز‌های دیگر نیست.
در ادامه معاون فنی و مهندسی شرکت مادرتخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی گفت: ظرفیت نیروگاه هسته‌ای بوشهر هزار مگاوات و به این مفهوم است که در یک شرکت سوخت ما ۷ میلیون کیلووات ساعت برق و انرژی الکتریکی تولید می‌کنیم و تحویل برق سراسری می‌دهیم.
آقای درخشنده افزود: از مهرماه سال ۱۳۹۲ که شروع بهره برداری صنعتی نیروگاهی بود تا پایان سال ۱۴۰۰ و بهره وری این نیروگاه چیزی حدود ۵۲ هزار میلیون کیلووات ساعت برق تولید کرده ایم که بالغ بر ۴۷ هزار میلیون کیلووات ساعت آن تحویل برق سراسری شده است.
وی اضافه کرد: سال گذشته حدود ۴ هزار و ۴۰۰ میلیون کیلووات ساعت برق تولید کردیم و با هماهنگی وزارت نیرو تحویل برق سراسری دادیم.
معاون فنی و مهندسی شرکت مادرتخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی گفت: در سال گذشته با توجه به خشکسالی‌هایی که کشور در تابستان با آن مواجه بود و در بعضی از از فصول سال که مصرف برق کمتر است، ما قدرت نیروگاه را برای تولید برق کاهش دادیم یا از شبکه قطع کردیم تا بتوانیم در آن فصولی که اوج مصرف برق است از صددرصد قدرت استفاده کنیم.

آقای درخشنده با اشاره به حدود ۸۲ میلیون بشکه نفت خام صرفه جویی افزود: تقریبا به ازای هر یک مگاوات ساعت انرژی که از برق هسته‌ای تولید می‌شود حدود یک و ۵۸ صدم بشکه صرفه جویی معادل نفت خام صورت می‌گیرد.
وی ادامه داد: با وزارت نیرو مکاتباتی داشتیم که در فصولی از سال که مصرف برق کم باشد نیروگاه را خاموش کنیم و در اواخر پاییز برای تعویض سوخت آینده نیروگاه آماده شویم.