به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما مرکز یزد ، این روزها در گرمای جانفرسا و جهنم سوزان یزد، مرکزی ترین استان کویری ایران ، کولرهای آبی رایحه بهشت را منتشر می کنند. دستگاهی که با تبخير آب، هوا را خنک مي کند و در اين روزهاي گرم در اکثر خانه ها، کارگاه ها، مغازه ها و ادارات وجود دارد . تعدادش در استان یزدکم نيست، چيزي بيش از 400 هزار دستگاه که البته سهم قابل توجهي از مصرف انرژي را هم به خود اختصاص می دهد
کولرهایی که تشنه آب و برق هستند مدير دفتر مديريت مصرف ابفاي استان ميگويد هرکولر آبي در هرساعت بين 30 تا 45 ليتر آب مصرف ميکند يعني در هر شبانه روز حدود 700 ليتر آب . به گفته پاکدل ، در شرايطي که با کمبود شديد منابع آبي مواجهيم اين 400 هزار کولر سالانه 18 ميليون متر مکعب آب مي بلعند.
از سوي ديگر هر کولر آبي نيم کيلووات برق هم مصرف مي کند تا خنکاي آن آسايش و آرامش ما را فراهم کند. مدير دفتر مديريت مصرف شرکت توزيع برق استان مي گويد هر خانوار در طول سال چيزي حدود 190 هزار تومان بابت استفاده از هر کولر آبي هزينه برق پرداخت ميکند . هزينه اي که به گفته مير شمسي عمدتا در طي ماههاي خرداد تا شهريور است و موجب ميشود قبوض برق مشترکان تا سه برابر هم افزايش داشته باشد.
کولرهای آبی، راهکارهایی برای کاهش مصرف آب و انرژی در حالی که کولرهای آبی با مصرف زیاد آب و برق ، استان یزد را بیشتر از همیشه درگیر مشکل خشکسالی می کنند با اقداماتي به ظاهر ساده ميتوان تا حدودي از مصرف آب و برق در اين وسيله مورد نياز اکثر خانواده ها کاست و هم راندمان آن را افزايش داد. اصلي ترين کار نصب سايه بان مناسب روي کولرهای آبي است که به گفته مدير دفتر مديريت مصرف ابفاي استان نقش قابل توجهي در کاهش مصرف اب دارد .
پاکدل ميگويد اگر همه 400 هزار کولر استان داراي سايه بان شوند بيش از 220 ليتر آب در هر ثانيه صرفه جويي ميشود و اين معادل آب 11 حلقه چاه آب شرب استان است. زارع يکي از کساني است که سالهاست در خيابان سلمان يزد فروش قطعات کولر آبی را از پدرش به ارث برده و خود نيز در اين زمينه تبحر بالايي دارد. او مي گويد اصلي ترين کار براي افزايش راندمان کولر علاوه بر نصب سايه بان، خالي کردن آب آن در هر 45 روز، سرويس به موقع، روغن کاري و نصب اصولي پوشال هاست .
اما در اين شرايط که انرژي برايمان اهميت بالايي دارد برچسب انرژي روز کولر هاي آبی هم مهم است تا با خريد کولر هاي با مصرف انرژي کم در مسير مديريت مصرف حرکت کنيم.
کولرهای گازی جایگزینی برای کولرهای آبی يکي از اصلي ترين روشها برای رهایی از مصرف زیاد آب در کولرها، آنگونه که شهروندان يزدي ميگويند استفاده از کولر هاي گازي است . کريمي يکي از اين شهروندان است که ميگويد اگر چه مصرف برق در اين کولر ها 8 برابر کولر هاي آبي است اما مهم اينست که ما خودمان در استان توليد کننده و حتي صادر کننده برقيم و از اين منظر مشکلي نداريم . دره زرشکي يکي دیگر از شهروندان يزدي است که ميگويد بايد دولت يارانه برق براي استانهايي چون يزد که با مشکل آب مواجهند پرداخت کند تا مردم به راحتي بتوانند از کولر گازي استفاده کنند.
موضوع را با مدير عامل شرکت توزيع نيروي برق استان در میان گذاشتم. صحتی می گوید ما در استان یزد 2 هزار مگاوات برق توليد مي کنيم که در حال حاضر 1430 مگاوات آن در استان مصرف ميشود و مابقي به استانهاي ديگر منتقل مي شود.
وی می گوید: پيک مصرف برق استان با افزايش گرما و استفاده بيشتر از کولر هاي ابي احتمالا امسال به 1600 مگاوات هم برسد. با این حال، مدير عامل شرکت توزيع نيروي برق استان موافق ترویج کولرهای گازی نیست . او معتقد است در شرايطي که ما با کاهش بارندگي و پايين آمدن آب پشت سد ها در کشور مواجهيم اصلا توليد برق در کشور با مشکل مواجهه خواهد شد . وی می گوید پيش بيني شده امسال با حدود 5 هزار مگاوات کاهش توليد برق در کشور روبرو باشيم، در چنین شرایطی ما بايد به فکر مديريت مصرف و صرفه جويي باشيم نه افزايش مصرف برق از طريق کولر هاي آبي و حتي افزايش توليد برق از انرژي خورشيدي در استان را بسيار محدود مي داند و مي گويد توسعه نيروگاههاي خورشيدي بسيار سرمايه بر و محدود است ولي در بلند مدت ناچاريم به فکر گسترش آن در کشور باشيم.
فردا دیر است اگر امروز نجنبیم در حالی که بحران آب روز به روز در استان یزد وسیعتر می شود حفظ قطره قطره آب این استان بیشتر از هر زمان دیگر ضروری به نظر می رسد. با اين شرايط شايد در آينده اي نزديک ديگر استفاده از کولر هاي آبي مقرون به صرفه هم نباشد. روزگاري نه چندان دور در گذشته يزدي ها از بادگير براي خنک کردن خود در اين فصل استفاده ميکردند . سازه ای که که هيچ انرژِيی مصرف نميکرد و البته خنکاي دل چسبي هم داشت. تنگنای کمبود آب در استان یزد شاید دوباره فکرهایمان را به کار اندازد تا روشی نوین برای رهایی از گرمای سوزان استان پیدا کنیم. روشی که هم مقرون به صرفه باشد و هم به اندازه کافی کارآمد.
نویسنده: غلامرضا استاد.