پخش زنده
امروز: -
میراث فرهنگی خارخانه (خارخُونه ، سَایه دُو، سَایه بُو ، کوپال ) دانش فنون بهره برداری از منابع طبیعی در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خراسان جنوبی، مسئول حوزه پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گفت: این اثر تیر امسال در نشستی که در سازمان میراث فرهنگی کشور برگزار شد در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ثبت شد.
سید احمد برآبادی افزود: شماره ثبت این اثر در آینده نزدیک ابلاغ خواهد شد.
وی گفت: خارخانه یا خیشخان، کلبه یا دارآفرینی بوده است که آن را با حصیر، سفال یا بوته های خار می پوشاندند و بر آن آب می پاشیدند تا بر اثر وزش باد، هوای خنک را به درون بکشاند.
مسئول حوزه پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان افزود: این سازه ابتدایی و ساده با کمترین مصالح، بالاترین کاربرد را در پاکسازی و خنک کردن هوای مناطق بیابانی و کویری برای خانه ها داشته است و یا خود به تنهایی، مأمن و جان پناهی در هوای گرم و سوزان تابستان برای کشاورزان، دامداران و چوپانان می شود.
به گفته سید احمد برآبادی جلوه سنتی و بومی خارخانه ها و همخوانی آن با بافت محلی مکان مورد استفاده به حفظ سیما و منظرروستایی کمک می کند و به لحاظ بصری و تأثیرات روحی و روانی بر جوامع محلی تأثیرات مثبتی دارد.
مسئول حوزه پژوهش و مطالعات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان افزود: ساخت خارخانه ها در اغلب مناطق کویری و گرم و خشک خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، کرمان و یزد از قدیم الایام رواج داشته است و هم اکنون در مناطقی از نهبندان، فردوس، سرایان، طبس و خوسف اجرا می شود.
دامداران، چوپانان و کشاورزان و اغلب آنهایی که در گرما و سرما به دنبال سرپناهی موقت بوده اند از ساخت خارخانه ها بهره می بردند.