نسخه ایی بدون عوارض در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان

با فرا رسیدن فصل بهار، گونه های مختلفی از گیاهان در طبیعت سیستان و بلوچستان شروع به روئیدن می کنند که بخاطر خواص دارویی فراوان، جز گیاهان کمیاب شناخته می شوند.

سیستان و بلوچستان با حدود هزار و 200 گونه گیاهی که حدود 300 گونه آن قابلیت مصرف دارویی و صنعتی دارند دومین استان کشور به لحاظ تنوع گیاهی محسوب می‌شود.

 سیستان و بلوچستان رویشگاه گیاهان دارویی کمیاب

برخی گونه‌های گیاهی این استان از انواع نادر، منحصر به فرد و گاه اندمیک با خواص بسیار ارزشمند دارویی محسوب می شوند

به گفته رییس جهاد کشاورزی  سیستان و بلوچستان: موقعیت آب و هوایی و اقلیم مناسب، این استان را به رویشگاه گیاهان دارویی کمیاب تبدیل کرده است

زورقی ادامه داد: گز روغن، پنیرباد، آنغوزه، بنه، سنا، کُنار، وشاء، بادام کوهی، آلوئه‌ ورا، مریم گلی، برازمبل، کلپوره، گون، پونه، ایشوِرک، استبرق، درخت مسواک، خرزهره، علف مار، مارموتک، ریواس، درمنه، موسیر، زیره سیاه، گُلدِر، هندوانه ابوجهل، خارمریم، خارشتر، گل گندم، خاکشیر، خارخَسَک، گزنه، شاه‌تره، بید، مورد، پنیرک، داتوره، بنگدانه، پونه ‌سا، مشکک، سه ‌پستان، بومادران، پنج‌ انگشت و بارهنگ از جمله گیاهان دارویی خودروی این منطقه هستند.

زورقی می گوید : این در حالی است که گیاهان ارزشمندی همچون حنا، نیل، چای‌ ترش، ارقام مختلف کُنار، سیر، زیره سبز، شنبلیله، پاپایا‌(خربزه درختی)، جَم، چریش، گلرنگ، زعفران، گل ‌محمدی، عناب، کارلا، رازیانه، زنیان، پنیرک، فلوس، کرچک، اکالیپتوس، به ‌لیمو، استویا و آلوئه ‌ورا به صورت زراعی در مناطق مختلف استان و در سطحی بیش از پنج هزار هکتار مورد کشت قرار می‌ گیرند.

وی با اشاره به مهمترین فعالیت های سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان در راستای توسعه گیاهان دارویی استان گفت: پرداخت یارانه بابت خرید نهال و مواد ازدیادی گیاهان دارویی، تهیه و تدوین طرح توسعه گیاهان دارویی در سطح 20 هزار هکتار، اجرای دوره‌های آموزشی متعدد، اجرای طرح پایلوت کاشت زعفران در شهرستانهای مستعد استان، اجرای طرح پایلوت کاشت و فرآوری گل محمدی و ایجاد ستاد استانی گیاهان دارویی از جمله مهمترین فعالیت ها در این حوزه بوده است.

سیستان و بلوچستان از لحاظ سطح زیر کشت و تولید برخی از گیاهان دارویی مانند حنا، نیل، چای‌ ترش، و کُنار دارای رتبه نخست کشوری است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان  هم می گوید : ارتفاعات قله تفتان در خاش، ارتفاعات کوه بیرک در سراوان و ارتفاعات بزمان در شهرستان ایرانشهر مهمترین کانونهای رویش گیاهان دارویی در این استان است.

به گفته عبدالباسط پاکزاد : وجود گیاهان متنوع دارویی و زینتی سیستان و بلوچستان زمینه ساز سرمایه گذاری بخش خصوصی است به طوری که شرکت های دانش بنیان با اقدامات تخصصی خود می توانند در این زمینه نقش آفرین باشند.

سیستان و بلوچستان یکی از رویشگاههای غنی گیاهان دارویی

سیستان و بلوچستان یکی از رویشگاههای غنی گیاهان دارویی منحصر به فرد است به گونه ای که شرایط آب و هوایی و ژئومورفولوژیکی این استان سبب سازگاری و وجود گونه های مربوط به رویشگاههای خاص این ناحیه شده است .

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان وبلوچستان هم می گوید: گیاهان از ابتدای تمدن بشر تاکنون کاربردهای متنوعی داشته اند، گروهی به عنوان ماده غذایی تأمین کننده نیازهای تغذیه ای هستند، گروهی هم خاصیت دارویی داشته و تسکین دهنده بیماری های جسمی هستند.

عبدالباسط پاکزاد، می افزاید: گیاهان دارویی اگرچه از دیرباز برای آدمیان آشنا و در بسیاری از مواقع مرهم دردهای بشر بوده، اما پیشرفت های علمی و فناوری در  دو دهه اخیر، اهمیت و نقش سازنده گیاهان دارویی در تأمین نیازهای بشر به ویژه در حیطه دارو و درمان را دوچندان کرده است.

 وی ادامه می دهد: با توجه به عوارض جانبی ناشی از استفاده داروهای شیمیایی، بیشتر کشورهای دنیا به داروهای گیاهی و گیاه درمانی رو آورده اند، تا جایی که 80 درصد داروهای عرضه شده در برخی کشورها منشاء گیاهی و طبیعی دارد

 وی می گوید: بهره برداری از این گیاهان هنوز آن گونه که در کشورهای توسعه یافته معمول است در کشور ما مورد توجه قرار نگرفته که علت آن می تواند ناآگاهی مردم از خواص این گیاهان باشد.

شهرکی کارشناس گیاهان دارویی هم با بیان اینکه گیاهان دارویی سرشار از ترکیبات طبیعی و با خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار بالا هستند  می گوید: وسعت و تنوع آب و هوایی سیستان و بلوچستان موجب بروز تنوع در پوشش گیاهی و غنای منابع طبیعی تجدید شونده شده است.

گیاهان دارویی سیستان و بلوچستان توانا برای بین المللی شدن

به گفته رییس بنیاد نخبگان سیستان و بلوچستان : داروهای گیاهی استان نه تنها در سطح ملی بلکه در سطح بین المللی نیز جایگاه عمده ای را می تواند به خود اختصاص دهد .

پهلوانی، به پتانسيل سیستان و بلوچستان در حوزه كشت گياهان دارويي گرمسيري و گياهان ادويه اي اشاره کرد و گفت: در سیستان و بلوچستان حدود هزار و 200 گونه گیاهی متعلق به 83 جنس و 35 خانواده وجود دارد که برخی از آنها آندمیک (بومی) ایران و یا به طور خاص آندمیک استان محسوب می شوند

پهلوانی  گفت: ناحیه رویشی ایرانی و تورانی سیستان و بلوچستان از شهرستانهای زابل، زهک، هیرمند، هامون، نیمروز، زاهدان، خاش و بخشی از سراوان، سوران و مهرستان تشکیل شده که گونه های جنگلی شاخص آن شامل بنه، بادام کوهی، تاغ، گز، اسکنبیل و گونه های دیگری همچون زیتون وحشی، ارژن، انجیر، پده، سنجد و بادامک است .

وی افزود: ناحیه رویشی خلیجی و عمانی استان شامل شهرستانهای چابهار، کنارک، سرباز، نیکشهر، ایرانشهر و دلگان از نظر پوشش گیاهی دارای تنوع و غنای بیشتری است .

رییس بنیاد نخبگان سیستان و بلوچستان می گوید: کهور ایرانی، کلیر، چگرد، پیر، توج، کنار، استبرق، کهور پاکستانی، داز، گز روغن، حرا، چش کنار و انار شیطان از مهمترین گونه های جنگلی ناحیه خلیجی و عمانی استان است .

پهلوانی نبودن بازار مناسب براي گياهان دارويي و عدم فرآوري گياهان دارويي را از مشکلات توسعه صنعت گیاهان دارویی عنوان کرد و گفت : بايد به دنبال راهكار براي حل مسائل و مشكلات در حوزه گياهان دارويي باشيم و برای تشكيل و توسعه شركت هاي دانش بنيان در حوزه هاي توليد و فرآوري و بازاريابي گياهان دارويي استان تلاش کنیم.

وجود بیش از 300 گونه با ارزش دارویی در این خطه از سرزمین در صورت سرمایه گذاری بخش خصوصی در زمینه توسعه کشت و ایجاد صنایع تبدیلی و بدست آوردن بازار منسجم فروش و صادرات، می تواند نسخه شفا بخشی برای درمان بیماریها، اقتصاد و اشتغال در این استان شود.

گیاهان دارویی سیستان و بلوچستان دانشگاهی شدند

عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان نیز در خصوص اقدامات پژوهشی انجام شده در دانشگاه سیستان و بلوچستان پیرامون گیاهان دارویی می گوید: پژوهشکده گیاهان دارویی این دانشگاه از سال 89 از شورای عالی وزارتخانه علوم مجوز گرفت و از همان سال اقدامات پژوهشی آغاز شد.

دکتر محرم ولیزاده، می افزاید: در حال حاضر دانشگاه زابل کارشناسی ارشد گیاهان دارویی و دانشگاه سیستان و بلوچستان رشته فیتوشیمی را به منظور بررسی ترکیبات شیمیایی و مواد گیاهی ارائه می دهد که گسترش تحصیلات بر روی گیاهان دارویی استان در حال افزایش است.

عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان می گوید: سیستان و بلوچستان جزو چند استان برتر از نظر اهمیت گیاهان دارویی است، براین اساس در پژوهشکده گیاهان دارویی دانشگاه سیستان و بلوچستان متخصص های مربوطه جذب شده اند و در حال حاضر بیش از 40 مقاله علمی و پژوهشی و ISI در مجلات معتبر ایرانی – خارجی چاپ و 30 دانشجوی تحصیلات تکمیلی نیز فارغ التحصیل شدند.

گیاهان دارویی، گنجی نهفته در طبیعت فنوج

شهرستان فنوج هم در جنوب استان گنجینه ای از گیاهان دارویی است و می توان طبیعت این شهرستان را بعنوان داروخانه طبیعی و خدادادی نام برد.

یوسف رئیسی یکی از طبیعت گردان فنوج گفت: در طبیعت این شهرستان بعلت شرایط خاص آب وهوایی، بیش از 200 گونه گیاهی از جمله هِزگِند(آویشن)، گُلدِر، پَتِرک، کَلپورَگ، پِتروک، دِرَنَگ، گیشرات ...شناسایی شده است که با فرآوری و‌سرمایه گذاری مناسب، می تواند نقش مهمی در اقتصاد مردم منطقه داشته باشد.

پیربخش نصرتی مدیر منابع طبیعی و آبخیزداری فنوج هم گفت: علاوه برگیاهان دارویی در این شهرستان، درختان کمیاب  و منحصر بفردی مثل پَرپوک، گزروغن، چِگِرد...وجود دارد که هم تزیینی هستند و هم مصرف خوراکی و صنعتی دارند.

مردم سیستان و بلوچستان از دوران کهن برای درمان بسیاری از امراض به سراغ طب سنتی و گیاهی رفته و به علت فراوانی پوشش گیاهی در منطقه از این گیاهان برای درمان خود استفاده می کرده اند.

اگر به این ظرفیت خدادادی توجه بیشتر شود هم می شود جامعه ایی سالمتر داشت و هم اقتصادی پویاتر

با توجه به اهمیت بالای گیاهان دارویی در عصر کنونی و توجه همگان به بهره برداری از این ذخایر ارزشمند به نظر می رسد سرمایه گذاری بیشتر و ایجاد صنایع تبدیلی گیاهان دارویی در سیستان و بلوچستان علاوه بر توجیه فراوان اقتصادی می تواند به رونق اشتغال در منطقه کمک کند.

همچنین به نظر می رسد کشت گونه های مستعد گیاهان دارویی در سیستان و بلوچستان علاوه بر افزایش درآمد کشاورزان نقش موثر در حفظ و نگهداری ذخایر ژنتیکی گیاهی منطقه ایفا کند

نسخه ایی بدون عوارض در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان نسخه ایی بدون عوارض در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان نسخه ایی بدون عوارض در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان نسخه ایی بدون عوارض در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان نسخه ایی بدون عوارض در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان نسخه ایی بدون عوارض در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان نسخه ایی بدون عوارض در اقلیم چهار فصل سیستان و بلوچستان