فتاوای مراجع تقلید درباره آب خوردن روزه دار

 به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، اگر انسان عمداً و از روی اختیار کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد روزه اش باطل می‌شود. یکی از مبطلات روزه، خوردن و آشامیدن عمدی است. 

روزه داران در ماه مبارک رمضان از اذان صبح تا اذان مغرب باید از برخی کار‌ها اجتناب کنند تا روزه آنان باطل نشود و در صورت انجام بعضی کارها، روزه شخص روزه دار باطل می‌شود، خوردن و آشامیدن، جماع، استمناء، دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر علیهم السلام، رساندن غبار غلیظ به حلق، فرو بردن تمام سر در آب، باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح، اماله کردن با چیز‌های روان و قی کردن از جمله چیز‌هایی است که روزه را باطل می‌کند و غالباً مراجع تقلید بر آن اتفاق نظر دارند.

بیشتر بخوانید؛ روزه از دیدگاه طب اسلامی

حضرت آیت الله خامنه‌ای:

آیت الله خامنه ای: انسان نمی‌تواند بخاطر ضعف و تشنگى، روزه را بخورد، ولی اگر ضعف و تشنگى او به اندازه‌ای است که معمولاً نمی‌شود آن را تحمل کرد، در این صورت هر وقت به حرج افتادند مى‌توانند افطار نمایند ولى تا در حرج واقع نشده‌اند، نباید روزه را باطل کنند.

سوال-  اگر هواپیما در ارتفاع بالا و مسیر طولانی در حال پرواز باشد و پرواز حدود دو ساعت و نیم تا سه ساعت طول بکشد، مهماندار و خلبان هواپیما برای حفظ تعادل خود هر بیست دقیقه احتیاج به نوشیدن آب دارند، در این صورت آیا در ماه مبارک رمضان، کفّاره و قضای روزه بر آن‌ها واجب می‌شود؟
ج) اگر روزه برای آن‌ها ضرر داشته باشد، جایز است که با نوشیدن آب افطار نمایند و قضای آن را به جا آورند و در این حالت کفّاره بر آن‌ها واجب نیست.

سوال - اگر روزه دار آب را به قصد رفع عطش در دهان گردانده و بیرون بریزد به طوری که هیچ مقداری از آب پایین نرود چه حکمی دارد؟
ج) در فرض سوال اشکال ندارد. 

سوال - آیا بعد از مضمضه کردن چه برای وضو و چه غیر آن در حال روزه ماه رمضان واجب است روزه دار سه مرتبه آب دهانش را بیرون بریزد؟
ج) چنین کاری واجب نیست. آنچه واجب است خارج کردن آب از دهان است و اگر یقین پیدا کرده که آب خارج شده چیز دیگری بر او واجب نیست.

سوال - حکم غرغره کردن برای روزه دار چیست؟
ج) اگر هنگام غرغره کردن، آب از حلق به پایین برود، روزه باطل می‌شود.

حضرت آیت الله جعفر سبحانی:
مسأله ۱۲۵۶ - اگر روزه دار به قدری تشنه شود که برای او تحمل تشنگی موجب عُسر و حَرَج است، می‌تواند به اندازه‌ای که رفع مشقّت کند، آب بیاشامد و روزه او باطل نمی‌شود.

حضرت آیت الله حسین وحید خراسانی:
مسأله ۱۵۸۹- اگر روزه دار به قدری تشنه شود که بترسد از تشنگی بمیرد، واجب است به اندازه‌ای که از مردن نجات پیدا کند آب بیاشامد، ولی روزه او باطل می‌شود، و اگر ماه رمضان باشد باید در بقیه روز از به جا آوردن کاری که روزه را باطل می‌کند خودداری نماید، و همچنین اگر بترسد که از نخوردن آب به او ضرر معتنابهی برسد، یا آب نخوردن برای او موجب حرجی باشد که عرفا قابل تحمل نباشد، که در این دو صورت می‌تواند به اندازه رفع ضرر و حرج آب بیاشامد.

حضرت آیت الله ناصر مکارم شیرازی:
مسأله ۱۳۴۳ - اگر روزه دار به اندازه‌ای تشنه شود که طاقت تحمّل آن را ندارد و یا ترس بیماری و تلف داشته باشد، می‌تواند به اندازه ضرورت آب بنوشد، ولی روزه او باطل می‌شود و اگر ماه رمضان باشد باید بقیّه روز را بنابر احتیاط واجب امساک کند

حضرت آیت الله صافی گلپایگانی:
مسأله ۱۵۹۰ - اگر روزه دار به قدری تشنه شود که بترسد از تشنگی بمیرد واجب است به اندازه‌ای که از مردن نجات پیدا کند آب بیاشامد، ولی روزه او باطل می‌شود و اگر ماه رمضان باشد، باید در بقیه روز از به جا آوردن کاری که روزه را باطل می‌کند خودداری نماید.

حضرت آیت الله سید موسی شبیری زنجانی:
مساله ۱۵۹۰- اگر روزه‌دار اتفاقاً به قدری تشنه شود که از ادامه روزه بر جان خود بترسد یا روزه بر او حرجی یا ضرری باشد، بنابر احوط به مقدار ضرورت، آب بیاشامد و اگر روزه واجب باشد در بقیه روز از بجا آوردن کاری که روزه را باطل می‌کند، خودداری کند؛ و چنانچه قضای آن در صورت بطلان لازم است مانند روزه ماه رمضان بنابر احتیاط آن را قضا هم بنماید.

روزه دار در چه شرایطی می‌تواند آب بنوشد؟
تنها در دو صورت خوردن آب در ماه رمضان ممکن خواهد بود؛
۱. روزه‌دار مبتلا به بیماری عطش باشد و نتواند روزه را ادامه بدهد. در این صورت می‌تواند به اندازه‌ای که عطشش برطرف شود آب بنوشد.
۲. روزه‌دار دچار عطش مستولی و مفرط شود به طوری که به حالت اغما برسد. در این صورت هم می‌تواند به اندازه‌ای که از این حالت خارج شود آب بنوشد.
در این دو حالت روزه‌دار می‌تواند بعد از رفع تشنگی روزه خود را ادامه بدهد، اما باید بعداً روزه خود را قضا کند، ولی کفاره روزه بر او واجب نمی‌شود؛ بنابراین تنها در دو حالت بالا اگر در حین روزه‌داری آب بخورید تنها قضای روزه برای شما واجب می‌شود و نباید کفاره بدهید.

منبع: بیتوته/ خبرگزاری مهر